Scopolamine được chiết xuất từ cây Datura hay còn gọi là cà độc dược, một loại cây bụi có thể được tìm thấy khắp nơi ở Đà Lạt, từ vỉa hè đến sân sau của người dân.
Có lẽ bạn đã nghe đến scopolamine, đôi khi được gọi là “hơi thở của quỷ”; Đúng vậy, loại chất này được chiết xuất từ hạt Datura. Những hạt này rất mạnh và khi tìm hiểu trên các diễn đàn trực tuyến về các loại thuốc, bạn sẽ thấy rất nhiều câu chuyện kể về những bad trip với Datura. Có hàng ngàn câu chuyện từ những người đã mất trí sau khi dùng chỉ vài hạt Datura. Nhiều người không thể nhớ mình đã làm gì trong vài ngày và loại chất này độc đến mức có thể giết chết người. Một số người thậm chí đã sử dụng nó để tự tử.
Nhưng cây Datura lại mọc tự do ở Đà Lạt. Nó mọc khắp nơi, khắp các vỉa hè.
“Tôi đã cắt tỉa nó, nhưng thứ cây này mạnh mẽ đến mức nó có thể mọc từ đá,” một người dân cho biết.
Theo Iời Gaboş-Grecu, một bác sĩ tâm thần tại Phòng khám Tâm thần Târgu Mureş, Romania, việc nuốt hạt Datura stramonium có thể gây ra những trạng thái ảo thị cực kỳ lâu. Ông nhớ lại một trường hợp khi một đứa trẻ “rõ ràng bị rối loạn tâm thần” đã được đưa vào bệnh viện vì đã nuốt một vài hạt.
“Đó là một trường hợp khá nổi tiếng,” bác sĩ tâm thần nói khi tôi đọc một số tài liệu của ông. “Đứa trẻ đã đi bộ trong công viên cùng một người bạn và ăn một nắp đầy hạt. Không lâu sau đó, nó ngã xỉu trên đường. Nó được đưa vào bệnh viện trong tình trạng nguy kịch. Chất độc trong cây có thể gây ra bệnh tâm thần, triệu chứng thấy ảo giác và rối loạn tri giác. Những hình ảnh là phần mạnh nhất. Chúng khá kinh hoàng. Đứa trẻ đó không thể biết điều gì đang xảy ra với nó – nó thấy quái vật, hình ảnh thật đến mức không phân biệt nổi. Người ta không kiểm soát được bản thân khi ở trong trạng thái đó. Họ có thể dễ dàng gây nguy hiểm mà họ không biết. Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu họ giết chết một người nào đó. Đứa trẻ đó suýt đã mất mạng,” ông nói.
Tuy nhiên, vẫn có một số người sử dụng loại chất này một cách giải trí. Một chàng trai trẻ tên Alexander kể về trải nghiệm của mình với Datura: “Sau khi dùng nó, bạn rơi vào một giấc ngủ sâu, nhưng khi bạn thức dậy, bạn vẫn đang mơ. Tôi đoán nó có thể là một giấc mơ hoặc một ác mộng. Bạn không thể thực sự biết liệu bạn đang tỉnh hay không. Bạn có thể dễ dàng nhảy ra trước xe tải,” ông giải thích.
“Tôi đã thấy ảo giác trong hai ngày sau khi dùng nó, cố gắng tìm kiếm bạn gái trong bãi cây mà tôi nghĩ là đoàn tàu. Trong 48 giờ tiếp theo, tôi ăn bất cứ thứ sáng bóng nào tôi tìm thấy – thậm chí là kem chống nắng. Tôi đã ngồi ở bàn với bạn bè và chỉ cầm kem dưỡng da trong tay và ăn nó một cách bình thường. Cuối cùng, tôi biết những người đã cho tôi hạt Datura đã làm vậy để cướp của tôi. Họ đã lấy mất tất cả – cặp sách của tôi, dép xỏ ngón của tôi, tất cả.”
Một người bạn của Alexander tên là Andrew đã biến mất trong vài ngày sau khi thử Datura. Bố mẹ của anh ta tìm thấy anh ta suy nhược tồi tệ và tin rằng anh ta đã đắm tàu trên một hòn đảo.
“Anh ta trông như một xác sống. Họ đã phải đưa anh ta vào khoa chăm sóc cấp cứu,” Alexander nói. Lạ thay, anh ấy cười và gật đầu khi tôi hỏi liệu anh ấy có thể thử Datura lần nữa không. May mắn thay, hầu hết những người đã trải qua những trạng thái cực kỳ đặc biệt như vậy thường rất sợ và không bao giờ dám thử lại.
Cây Datura được cho là đã được mang từ Nam Mỹ sang châu Âu bởi các nhà thám hiểm “Thế giới mới”, cùng với các cây như ngô, cà chua và khoai tây. Trong lịch sử, cây này đã có nhiều ứng dụng. Những người Aztec đã sử dụng Datura inoxia trong các nghi lễ kết nạp. Những người sống sót qua những trạng thái ảo giác sẽ “trở lại với cuộc sống” hoặc không trở lại nữa. Alexandru Şuţu, một bác sĩ tâm thần nổi tiếng của Romania thế kỷ 19, đã sử dụng nó để làm dịu bệnh nhân của mình. Các nhà văn Romania thậm chí đã sử dụng nó làm thuốc ngủ.
“Ở một vùng của Romania, nó được gọi là ‘bolundariţă’ – có nghĩa là ‘điều làm bạn điên đảo’,” Giáo sư Vasile Cristea, Chủ tịch Vườn thực vật Cluj-Napoca giải thích. Ngày nay, có một chất giãn cơ gọi là atropine được chiết xuất hợp pháp từ nó.
“Atropine được sử dụng trong y học mắt, vì nó làm to đồng tử. Nhưng nó cũng chứa các hợp chất alkaloid, và nếu sử dụng sai cách có thể gây ra những tình huống rất buồn cười. Nó làm tăng nhịp tim, làm yếu cơ bắp, gây ra hiện tượng mơ hồ, không rõ ràng, ảo giác và thiếu máu. Nhưng ở một số liều lượng hợp pháp, nó lại là một loại chất giãn cơ hữu ích, một chất chống co cơ,” giáo sư giải thích.
Tuy nhiên, bác sĩ tâm thần Gabriel Cucu của Romania không nghĩ chúng ta nên gọi scopolamine được chiết xuất từ Datura là “loại thuốc nguy hiểm nhất thế giới.”
“Đó chỉ là chiến dịch truyền thông của Mỹ,” ông nói, trước khi chỉ ra rằng những người hâm mộ loại chuyến đi kiểu này là những kẻ quái nhân. “Có những người đang tìm kiếm trải nghiệm ngoài cơ thể và trạng thái ý thức tăng cường. Trip kiểu này trên hết là để trở về thiên nhiên; thành một với vạn vật. Chỉ có những người kiểu này mới quan tâm đến Datura. Họ là những thầy đồng hiện đại. Điều này thật sự không phổ biến.”
Ông cũng nói rằng Datura không khác biệt so với các loại thuốc thông thường khi sử dụng sai cách: “Không ai tìm kiếm một chuyến bad trip cả. Việc sử dụng Datura thiếu trách nhiệm có thể đưa đến những tình huống nguy hiểm khi mọi thứ trở nên ngoài tầm kiểm soát. Hãy tha thứ cho sự phóng đại của tôi, nhưng tôi nghĩ bạn có thể coi Datura giống như một loại ayahuasca với những người biết cách sử dụng nó.